Owczarek podhalański – charakterystyka rasy

Owczarek podhalański jest jedną z pięciu rodzimych, polskich ras, uznanych przez FCI. Chcesz zakupić takiego psa? Z tego artykułu dowiesz się czy nadajesz się na właściciela psa tej rasy.  

Owczarek podhalański co to za rasa?

Polski owczarek podhalański jest rasą zaliczaną do owczarków i do psów pasterskich. W języku potocznym o rasie tej mówi się Podhalan. W klasyfikacji FCI ma 252 numer wzorca.

Historia powstania rasy

Najwcześniejsze udokumentowane wzmianki pochodzą z XVII wieku. Ze starych zapisów wynika, że była to rasa użytkowa, wykorzystywana do pilnowania stad. Owczarek podhalański spokrewniony jest ze słowackim czuwaczem i węgierskim kuvaszem. Pomimo tego, że owczarek podhalański jest polską rasą ma azjatycki rodowód. Hipoteza powstania początków tej rasy zakłada, że przodkami obecnych owczarków podhalańskich były mastify tybetańskie.

Od 1920 roku rozpoczęła się kontrolowana hodowla owczarka podhalańskiego. Hodowany był w rejonach Karpat i Tatr. Hodowla ta miała na celu wyraźniejsze zróżnicowanie ras: czuwacza i owczarka podhalańskiego. Pierwszy pełny wzorzec rasy opracowano w 1938 roku. Oficjalnie został przyjęty przez FCI dopiero w 1967 roku. Najczęściej spotyka się je w południowej Polsce. Jest narodową maskotką dla turystów odwiedzających góry. Niestety spora ich część spędza swoje życie na góralskich łańcuchach jako psy podwórkowe.

Opis rasy według wymagań FCI

Aby spełnić wymagania FCI pies musi spełniać następujące warunki:

• wygląd ogólny- mocna, muskularna budowa
• proporcja ciała- format prostokątny, suki nieco dłuższe od psów
• charakter i usposobienie- pies spokojny, czujny, pojętny
• głowa- trzymana średnio wysoko w ruchu i wtedy kiedy pies stoi, wielkość proporcjonalna. Czaszka z boku lekko zaokrąglona; przełom czołowo-nosowy tzw. stop wyraźnie zaznaczony; płytka bruzda czołowa; nos czarny o średniej wielkości z lekko otwartymi nozdrzami; kufa stopniowo zwężająca się o długości większej lub równej długości głowy; fafle z ciemnymi krawędziami, dobrze przylegające, czarne; zęby ustawione regularnie, mocne, dopuszcza się zgryz nożycowy cęgowy; oczy o średniej wielkości, lekko skośnie osadzone, brzegi powiek ciemne, kolor oczu ciemnobrązowy; uszy średniej długości, trójkątne, grube, dobrze owłosione, osadzone na wysokości kąta zewnętrznego oka lub nieznacznie wyżej
• szyja-muskularna, z obfitą kryzą, średniej długości, górna linia szyi wyżej od linii grzbietu
• tułów-długi i masywny
• kłąb-zaznaczony wyraźnie, szeroki
• lędźwia-dobrze połączone i szerokie
• zad- lekko spadzisty
• klatka piersiowa- głęboka
• żebra- płaskie, skośne
• brzuch-nieznacznie podkasany
• ogon- osadzony niezbyt wysoko, noszony poniżej linii grzbietowej, opuszczony sięga stawu skokowego, dopuszczalne lekkie wygięcie na końcu
• kończyny przednie- mocne, o niezbyt grubej kości, od przodu proste i równoległe
• łopatki- przylegające, lekko skośne
• śródręcze- nieznacznie wysunięte do przodu
• Łapy-owalne , zwarte, z wołosieniem między poduszkami, poduszki silne, ciemne i twarde, pazury silne, ciemne
• Tylne łapy- z tyłu-pionowe, widziane z boku umiarkowanie kątowane
• sierść- w okolicach pyska, głowy, przedniej strony łap -krótka i gęsta; szyja i tułów-długa, gęsta, prosta lub falista, twarda w dotyku; podszerstek obfity; na szyi- obfita kryza, uda i ogon -obfity włos na ogonie tworzący flagę
• umaszczenie-jednolita biel
• wzrost w kłębie- psy 65-70cm , suki 60-65 cm

Charakter owczarka podhalańskiego

Owczarki to psy o łagodnej i zrównoważonej naturze. Bardzo oddane swoim właścicielom. Inteligentne, szybko się uczą, ale bywają też uparte i jeśli nie widzą sensu w wydanej komendzie nie wykonają jej. To rasa potrzebująca przestrzeni, którą jako pies pasterski będzie mógł kontrolować. Idealnie jeśli będzie mieszkał w domu z ogrodem. Nie nadaje się do mieszkania w blokowiskach. Może to mieć negatywny wpływ na jego psychikę. Jak większość psów potrzebuje nowych bodźców i nie powinien być trzymany tylko w ogrodzie. Należy zapewnić mu porcje ruchu i długich spacerów. Ze względu na jego rozmiary długie bieganie nie jest dla niego wskazane. Jest bardzo czułym opiekunem i stróżem. Nieufny w stosunku do obcych. Jest też psem niezależnym, który nie wymaga poświęcania mu ciągle uwagi. Przyjazny wobec zwierząt ale też terytorialny i na intruzów może reagować agresywnie. Dlatego bardzo ważna jest jego socjalizacja od wczesnego szczenięctwa zarówno z ludźmi jak i z innymi zwierzętami. Jest to też bardzo samodzielna w myśleniu rasa, która nie zawsze poczeka na komendę właściciela.

Pielęgnacja owczarka podhalańskiego

Sierść owczarka podhalańskiego dzięki dwuwarstwowości należy do sierści „samoczyszczących się”. Wystarczy porządnie go dokładnie wyszczotkować raz w tygodniu. Należy też regularnie sprawdzać sierść za uszami i na tylnych łapach. Są to  miejsca, gdzie sierść  może się zlepiać w kołduny. Bardzo ważna jest u nich higiena uszu, które powinny być czyszczone specjalnymi płynami.

Zdrowie owczarka podhalańskiego

Średnia długość życia owczarka podhalańskiego to 12 lat. To rasa wytrzymała i odporna. Jeśli zaspokaja się prawidłowo jego potrzeby żywieniowe to raczej nie przysparzają problemów zdrowotnych. Do najczęściej występujących u nich schorzeń należą:

• częste infekcje uszu
• dysplazje bioder i łokci
• predyspozycje do skrętu żołądka
• wady powiek: ektropium i entorpium

Idealny opiekun owczarka podhalańskiego 

Opiekun owczarka podhalańskiego powinien być osobą cierpliwą, konsekwentną oraz nie podnoszącą głosu. Powinna to być osoba świadoma tego jaki jest charakter tej rasy i mieć czas na szkolenie i socjalizację psa od wczesnego szczenięctwa. Osoba taka, powinna mieć możliwości aby zapewnić psu dobre warunki bytowe i ruch poza domem. Odpowiedzialność to kolejna cecha opiekuna psa, musi mieć on świadomość, że biorąc małego puchatego szczeniaczka wychowa dużego psa, który będzie członkiem jego rodziny długie lata. Zakup psa nie może być kaprysem a świadomie podjętą, wraz ze wszystkimi członkami rodziny, decyzją.

Dieta owczarka podhalańskiego

Ze względu na tendencje do występowania groźnego skrętu żołądka psy powinny mieć dawkę dobową podzieloną na 2 do 3 posiłków w ciągu dnia. Po każdym posiłku należy zapewnić psu spokój. Można karmić go pełnoporcjową gotową karmą, albo mieszać dietę 50/50 – karma mokra/karma sucha. Można też jeśli posiada się odpowiednią ilość czasu samodzielnie przygotowywać psie posiłki lub stosować dietę BARF.

Pamiętać należy o ciągłym dostępie psa do świeżej wody. W trakcie treningu do nagradzania psa za dobrze wykonane zadania używać można psich przekąsek. Należy mieć na uwadze, że ilość takich smakołyków powinna pokrywać maksymalnie 10 % dziennego zapotrzebowania kalorycznego.

Zakup owczarka podhalańskiego, hodowle

Zakup psa z renomowanej hodowli to wydatek średnio między trzy a pięć tysięcy złotych, zdarza się , że potomek medalistów może nas kosztować nawet osiem tysięcy złotych.

Na co zwrócić uwagę przy zakupie psa? 

1. Sprawdź czy hodowla jest zrzeszona w FCI lub Polskim Związku Kynologicznym
2. Poszukaj opinii na jej temat w kilku źródłach
3. Pojedź do miejsca, w którym przebywają szczenięta. Zobacz w jakich warunkach przebywają i jak zachowuje się ich matka
4. Jeśli hodowca nie zgadza się na Twoją wizytę nie kupuj od niego psa. To może być pseudohodowla
5. Sprawdź rodowód rodziców i rodowody szczeniąt
6. Sprawdź czy szczeniaki zostały zbadane pod kątem dysplazji
7. Czy szczenięta są zaszczepione i odrobaczone
8. Nie kupuj psa, który nie ma rodowodu. Sprzedaż i kupno psów bez rodowodów jest prawem zabroniona.
9. Nie kupuj psa zza tzw. pazuchy od chłopa. Możesz nie kupić owczarka podhalańskiego ale psa w typie.

Ciekawostki o rasie

1.  Sławnym owczarkiem podhalańskim był Misio. W czasie drugiej wojny światowej służył w drużynie Henryka Pawelca z AK. Z doniesień wynika, że tropił hitlerowców i na czas sygnalizował zagrożenie z ich strony. Przeżył wojnę, po jej ukończeniu zamieszkał jako emeryt w majątku w Ameliówce.
2. Owczarek podhalański to jedyny polski molos
3. Dlaczego owczarek jest biały? Dlatego, że początkowo używany był do pilnowania owiec. Dzięki białej okrywie mógł wtopić się w stado owiec i zaskoczyć czyhającego na owce drapieżnika.